basisschool Waldorf

9graden architectuur heeft inspiratie gehaald uit de pedagogische visie van de school en deze vertaald naar passende vormgevingsmotieven voor de renovatie. Een essentie van het vrijeschoolonderwijs is het ontplooien van dat wat in aanleg aanwezig is in het kind. De potentie van het kind mag in een veilige omgeving tot ontwikkeling komen. Met eenzelfde houding hebben wij ook de aanwezige kwaliteiten van het huidige schoolgebouw benut en versterkt in de architectuur. Ondanks de eerdere ingrepen bood het oorspronkelijke gebouw nog altijd een heldere basis: een rechte doorlopende gang met daaraan geschakeld klaslokalen, verdeeld over twee bouwlagen. De entree was daarentegen onlogisch gepositioneerd en de verdieping met haar lage kap werd als benauwend ervaren. In intensieve ontwerpsessies met het schoolteam onderzochten we de ruimtelijke- en gebruikskwaliteiten van het gebouw. Gezamenlijk formuleerden we ontwerpuitgangspunten die ruimte boden aan een duurzame en toekomstgerichte renovatie.

In het nieuwe ontwerp vormt een heldere centrale entree het kloppende hart van de school. Deze entreezone, verbonden met het groene plein aan de achterzijde, fungeert als ontmoetingsruimte. Via het kloppende hart zijn de kleuterklassen, de onderbouw (klassen 1 en 2), de grote zaal en de ondersteunende functies direct bereikbaar. Ook op de verdieping loopt het hart door in een open leer- en werkomgeving met een bibliotheek en teamkamer. Door deze centrale ruimtes te positioneren in het midden van het gebouw ontstaat er een duidelijke ruimtelijke structuur en een sterke interne samenhang.

Een ander onderdeel van het vrijeschoolonderwijs is gemeenschapsvorming. Het kind vormt een bewust onderdeel van de maatschappij. Het kind neemt zijn omgeving in zich op en vormt een evenwicht tussen het waarnemen van wat buiten hem plaatsvindt en het opbouwen van een eigen persoonlijk voorstellingsvermogen. Een belangrijk uitgangspunt in het ontwerp is de relatie tussen binnen en buiten. Alle klaslokalen krijgen een betere verbinding met het groene plein. Op de verdieping vormt een houten vlonder de verbinding tussen de bovenliggende lokalen met het plein via een nieuwe buitentrap. Hierdoor is er een speelse en directe interactie tussen beide bouwlagen en de buitenruimte.

De renovatie is niet alleen ruimtelijk en functioneel goed doordacht, maar ook duurzaam uitgevoerd. Het volledige gebouw wordt nageïsoleerd met biobased houtvezelisolatie, waarmee het voldoet aan de energetische standaarden van nieuwbouw. Een decentraal ventilatiesysteem met warmteterugwinning zorgt voor een gezond binnenklimaat, subtiel ingepast in de bestaande kapconstructie. Bestaande vloeren en wanden zijn waar mogelijk behouden. Alle nieuwe toevoegingen – zoals de entree, achtergevel van biobased bamboe en vlonder – zijn uitgevoerd in houtskeletbouw. Zo blijft de ecologische voetafdruk van de renovatie beperkt én is de oorspronkelijke structuur versterkt.